حتما تا به الان کلمه ممنوع الخروج را شنیده‌اید و همان‌طور که مشخص است افراد ممنوع الخروج با محدودیت‌هایی روبرو هستند که بهتر است از این محدودیت‌ها آگاه باشند تا با مشکل خاصی روبرو نشوند. اگر قصد سفر به خارج از کشور دارید و نگران هستید که مبادا ممنوع‌الخروج باشید، استعلام ممنوع الخروجی اولین کاری است که باید انجام دهید. بدترین اتفاقی که ممکن است هنگام سفر خارجی برای کسی پیش بیاید این است که دقیقا لحظه خروج از گیت متوجه ممنوع‌الخروجی شود. اتلاف وقت و هزینه، تنها بخشی از اثرات عدم آگاهی از ممنوع‌الخروج بودن است.
ممنوع الخروجی چیست
ممنوع الخروجی به وضعیت حقوقی که فرد به دلایل کیفری، مالیاتی، قضایی و علل مربوط به سازمان دارایی اجازه خروج از کشور را تا رفع مشکل پیش آمده ندارد اطلاق می‌شود.
ممنوع الخروجی در موارد کیفری، برای جلوگیری از فرار متهم و در موارد حقوقی، برای الزام فرد به انجام تعهدات خود طبق قانون صادر می‌شود. تا هنگامی که فرد ممنوع‌الخروج برای مشکل خود اقدامی انجام ندهد، نمی‌تواند از کشور خارج شود.
مطابق با ماده واحده که از طریق مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، ممنوعیتی برای خروج بدهکاران بانکی از کشور وجود دارد. اسامی این افراد از بانک مرکزی به دادسرای تهران اعلام می‌شود و مطابق با آن ممنوع الخروجی بدهکاران بانکی اعمال می گردد.
در راستای پیشگیری از ایجاد اختلال در مسافرت و برنامه‌ریزی‌های مسافران خارج از کشور، هموطنانی که قصد مسافرت دارند، می‌توانند پیش از مسافرت شخصا با ارائه اصل گذرنامه به ادارات گذرنامه تهران و استان‌ها مراجعه کرده واز آخرین وضعیت خروج خود مطلع شوند.
بیشترین بدهی بانکی و ممنوع الخروج شدن
به موجب ماده ۱۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری با توجه به اهمیت و دلایل جرم، دادگاه می‌تواند قرار عدم خروج متهم از کشور را صادر کند. مدت اعتبار این قرار ۶ ماه یکبار است، اما اگر دادگاه لازم بداند می‌تواند هر ۶ ماه یکبار آن را تمدید کند. این قرار پس از ابلاغ ظرف ۲۰ روز در دادگاه تجدیدنظر استان قابل اعتراض است. بر اساس این ماده قانونی ومفاد سایر قوانین موجود، ممنوع الخروج شدن افراد معمولا پنج دلیل مشخص دارد و تنها ۵ گروه از افراد اجازه خروج از مرزهای کشور را ندارند.
آن دسته از افرادی که از بانک و یا موسسات مالی و اعتباری تسهیلات و وام دریافت کرده و در بازپرداخت آن‌ها دیرکرد داشته‌اند، و برای آن اقدامی ننموده‌اند و یا مشکوک هستند که ممکن است بازپرداخت را انجام ندهند، ممنوع‌الخروج می‌شوند.
افرادی که به‌عنوان ضمانت‌خواه از بانک ضمانت‌نامۀ بانکی دریافت نموده‌اند و در انجام شرایط و مواد موجود در ضمانت‌نامه قصور ورزیده‌اند، ممنوع‌الخروج می‌شوند.
افرادی که به هر نحوی در انجام معاملات خود به بانک بدهکار باشند، ممنوع‌الخروج می‌شوند.
افراد واردکننده و یا صادرکننده‌ای که به تعهدات ارزی خود در قبال بانک پایبند نبوده و در انجام آن‌ها قصور داشته‌اند نیز ممنوع‌الخروج می‌شوند.
در تمامی موارد فوق افراد می‌توانند حقیقی و یا حقوقی باشند.
همان‌طور که این ماده در سال ۱۳۵۹ تصویب شد، پس از وقوع انقلاب افرادی که به هر طریقی به بانک‌ها بدهی داشتند و شرایط موجود بعد از انقلاب اسلامی در کشور، دارایی آن‌ها را به خطر می‌انداخت تصمیم گرفتند تا با تبدیل دارایی‌های خود به ارز رایج، از کشور خارج شوند. این مادۀ موجب می‌شد تا جلوی خروج این افراد که اکثر آن‌ها کسانی بودند که بانک‌ها بدهی‌های کلانی داشتند بشود.
در ابتدای امر کلیۀ افرادی که به بانک‌ها بدهی داشتند شامل این لایحه می‌شدند، حالا چه بدهکاری آن‌ها کم بود چه زیاد، اما در سال ۹۲ تصویب شد که تنها بدهکارانی ممنوع‌الخروج شوند که حداقل ۲ میلیارد ریال معادل ۲۰۰ میلیون تومان بدهی داشته باشند.
از دلایل ممنوع الخروجی تا استعلام ممنوع الخروجی
ممنوع الخروجی مالیاتی: طبق ماده ۱۷ قانون گذرنامه، قانون‌گذار می‌تواند از خروج بدهکاران مالیاتی جلوگیری کند و برای این افراد گذرنامه صادر نکند. اگر بالای ۵۰۰ میلیون تومان بدهی مالیاتی داشته باشید، مشمول این مورد خواهید شد.
ممنوع الخروجی قضایی: افراد زیر ۱۸ سال و زنان متأهل برای دریافت گذرنامه نیاز به اجازه همسر یا پدر خود دارند و اگر این مرحله از قانون را طی نکنند ممنوع الخروج قضایی به حساب می‌آیند.
ممنوع الخروجی اجرائیات ثبت: اگر بدهی بانکی یا مشکلاتی مربوط به چک دارید یا مهریه همسر خود را بعد از طلاق پرداخت نکرده‌اید، به احتمال زیاد در اداره اجرائیات یک شکایت ثبت شده دارید و اگر محکوم باشید و حکم جلبتان صادر شده باشد، ممنوع الجروج هستید.
ممنوع الخروجی سربازی: سربازان مشمول غایب، اگر وثیقه معتبر ارائه نداده باشند ممنوع‌الخروج هستند. همچنین سربازان فراری نیز حق خروج از کشور را ندارند.
ممنوع الخروجی سوء شهرت: افرادی که سابقه سرقت، کلاهبرداری، تکدی گری و غیره را در خارج از کشور داشته باشند نمی‌توانند از کشور خارج شوند و ممنوع‌الخروج هستند.
ممنوع الخروج کیفری: اگر مقامات قضایی تشخیص دهند سفر فرد به خارج از کشور، مخالف مصالح جمهوری اسلامی است، فرد را ممنوع الخروج می‌کنند که بیشتر برای افراد مشهور اتفاق می‌افتد.
با توجه به دلایلی که برای ممنوع الخروجی بیان کردیم اگر احساس می‌کنید ممکن است ممنوع الخروج شده باشید، بهتر است قبل از سفر خارجی از وضعیت خود مطلع شوید. روش‌های مختلفی برای استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد که در ادامه به بیان آن می‌پردازیم.
شما می‌توانید با ورود به سامانه استعلام ممنوع الخروجی مطلع شوید که ممنوع الخروج هستید یا خیر، کافیست مشخصات شخصی از قبیل نام، نام خانوادگی، نام پدر و شماره ملی را در صفحه اصلی وارد کنید تا پس از چند ثانیه وضعیت خروج از کشور برای شما مشخص شود.
البته بهتر است بدانید که این سایت مختص سازمان ثبت اسناد است و به پرونده‌های اجرای اسناد رسمی سازمان ثبت می‌شود. برای اطلاع از وضعیت خروج از کشور در رابطه با پرونده‌های قضایی و کیفری باید به سامانه ثنا مراجعه کنید.