اکثر افرادی که به صورت مداوم اسپرسو مینوشند، یا میخواهند از کافئین موجود در آن انرژی بگیرند یا خیلی ساده از طعم این نوشیدنی جذاب لذت میبرند. اسپرسو ضمنا ماده پایه انواع نوشیدنی قهوه است، از آمریکانو و لاته گرفته تا کاپوچینو و موکا. اما گذشته از کافئین و طعم دلچسب، اسپرسو ویژگیهای دیگری هم دارد که آن را به یکی از مفیدترین نوشیدنیهای روزانه تبدیل میکند. به مطالعه مقاله ادامه دهید تا با مهمترین خواص قهوه اسپرسو آشنا شوید.
اما قبل از اینکه به سراغ اولین مورد برویم، نگاهی به جدول ارزشهای غذایی یک لیوان اسپرسو (معادل ۶۰ گرم) بیندازید.
ماده غذایی | مقدار |
کالری | ۵.۴ |
کافئین | ۱۲۵.۵ میلیگرم |
چربی کل | ۰.۱ گرم |
چربی اشباع | ۰.۱ گرم |
چربی ترانس | ۰ |
چربی چنداشباعنشده | ۰.۱ گرم |
چربی تکاشباعنشده | ۰ |
کلسترول | ۰ |
سدیم | ۸.۲ میلیگرم |
کربوهیدرات کل | ۱ گرم |
فیبر رژیمی | ۰ |
شکر | ۰ |
پروتئین | ۰.۱ گرم |
ویتامین D | ۰ |
کلسیم | ۱.۲ میلیگرم |
آهن | ۰.۱ میلیگرم |
پتاسیم | ۶۸.۱ میلیگرم |
۱. کمک به کاهش وزن
این احتمالا بهترین خبر برای برخی از خوانندگان باشد که با نوشیدن اسپرسو میتوان به کاهش وزن سرعت بخشید. متخصصان سلامت میگویند کافئین موجود در اسپرسو، دو هورمون اپینفرین و نورپینفرین را تحریک میکند که به سلولها اعلام میکنند زمان شکستن چربیها برای تامین انرژی فرا رسیده است. علاوه بر این، با مصرف متوسط کافئین – مثلا به مقداری که در یک شات اسپرسو پیدا میشود – میتوانید عملکرد سیستم گوارش خود را بهبود دهید.
اما جادوی اسپرسو در فرایند کاهش وزن همینجا به پایان نمیرسد. محققان میگویند که کافئین نوعی مهارکننده اشتهای طبیعی است و این یعنی مادامی که هنوز کافئین در بدنتان باقی مانده، کمتر از قبل احساس گرسنگی خواهید کرد.
۲. بهبود خلق و روحیه
اکثر افرادی که اسپرسو مینوشند میگویند بعد از شات صبحگاهی خود احساس نشاط و انگیزه بیشتری دارند و پژوهشها هم وقوع چنین اتفاقی را تایید کردهاند. کافئین موجود در اسپرسو میتواند به مقابله با افسردگی و بهبود خلق کمک کند.
مولکولهای کافئین به گیرندههای دوپامین در مغز شما میچسبند و بهرهوری آنها را بالا میبرند. از آنجایی که دوپامین مستقیما بر حس نشاط و سرزندگی تاثیر میگذارد، کافئین میتواند به بروز احساسات مثبت دامن بزند.
۳. بهبود تمرکز و توجه
یکی دیگر از خواص قهوه اسپرسو این است که بعد از نوشیدن آن، احساس نشاط بیشتری میکنید و توجه بیشتری هم به پیرامون خود نشان میدهید. این موضوع بار دیگر به نحوه تعامل کافئین با بدن و اثرات آن بر سطح هورمونها مربوط میشود.
کافئین مادهای محرک است و این یعنی فعالیتهای مغز را تا حدودی افزایش میدهد. انباشت نوعی فرستنده عصبی به نام «آدنوزین» در بدن، یکی از دلایل اصلی کسلی و خوابآلودگی است و کافئین به شکلی طبیعی از بروز اثرات ناشی از آدنوزین جلوگیری میکند. به همین خاطر است که با نوشیدن اسپرسو احساس سرحالی دارید و راحتتر روی کارهای خود تمرکز میکنید.
۴. کاهش خطر ابتلا به دیابت
از میان تمام خواص قهوه که در این مقاله با آنها آشنا میشوید، این مورد از همه جالبتر است. کافئین میتواند به کاهش خطر ابتلا به انواع بیماریهای مزمن و مرگبار کمک کند و یکی از این بیماریها، دیابت نوع ۲ است.
افرادی که به صورت روزانه کافئین مصرف میکنند، تا ۴۰ درصد کمتر از دیگران به دیابت نوع ۲ مبتلا میشوند. دلیل دقیق این اتفاق مشخص نیست، اما شواهد و الگوها به اندازه کافی متقاعدکننده بودهاند که دانشمندان را به این نتیجهگیری رساندهاند.
۵. تامین آنتیاکسیدانهای سلامتیبخش
متخصصان و موسسات حوزه سلامت میگویند که رژیم غذایی مدرن بهگونهای است که باعث آزادسازی رادیکالهای آزاد در بدن میشود. این رادیکالهای آزاد تاثیری مستقیم بر سلامت میگذارند و میتوانند باعث بروز بیماریهایی مانند سرطان شوند اما آنتیاکسیدانها میتوانند رادیکالهای آزاد را از بین ببرند و از آنجایی که اسپرسو منبعی سرشار از آنتیاکسیدان است، با نوشیدن روزانه آن کمک شایانی به سلامت بدن خود خواهید کرد.
۶. افزایش طول عمر
بله درست خواندید، یکی از خواص قهوه اسپرسو این است که عمرتان را طولانیتر میکند! احتمالا از خواندن این مورد متعجب شده باشید، خصوصا با درنظرگیری اینکه از قدیم گفتهاند کافئین میتواند کلسترول و فشار خون را بالا ببرد. اما پژوهشهای جدیدتر نشان میدهند افرادی که اسپرسو مینوشند معمولا عمری طولانیتر از افرادی دارند که اصلا کافئین مصرف نمیکنند. برخی محققان میگویند نوشیدن روزانه اسپرسو میتواند عمر شما را بین ۱۲ تا ۱۵ درصد افزایش دهد. بنابراین پیشنهاد میکنیم هر روز خودتان را به حداقل یک شات اسپرسو مهمان کنید.
۷. کمک به عملکرد فیزیکی بدن
تا به اینجای کار متوجه شدیم که اسپرسو اثراتی واقعا مثبت روی روان میگذارد، اما اثرات فیزیکی چه میشوند؟ بیدلیل نیست که ورزشکاران قبل از شروع تمرینهای خود یک لیوان قهوه سیاه مینوشند. این کار منجر به بهبود عملکرد فیزیکی آنها میشود.
کافئین به ترشح آدرنالین و نورادرنالین در بدن دامن میزند و کار این دو هورمون، افزایش مقاومت، افزایش ضربان قلب و افزایش هشیاری است که همگی به عملکرد فیزیکی کمک میکنند. نیازی به اشاره نیست که با توجه به مورد سوم همین فهرست با نوشیدن اسپرسو، تمرکز بیشتری هم روی کارهای فیزیکی خود خواهید داشت.
۸. کمک به کاهش خطر بیماریهای روانی
هیچ شکی نداریم که کافئین حداقل در کوتاهمدت اثراتی مثبت روی سلامت روان میگذارد و برای مثال خلق را بهبود میدهد، انگیزه را بالا میبرد و تمرکز را آسانتر میکند. اما به نظر میرسد که باید منتظر اثراتی طولانیمدت هم باشید.
پژوهشهایی که در بازههای زمانی طولانی انجام شدهاند نشان میدهند آنهایی که دائما اسپرسو و سایر نوشیدنیهای حاوی کافئین را مینوشند، کمتر از دیگران در خطر ابتلا به آلزایمر، زوال عقل و حتی بیماری پارکینسون هستند. بنابراین با نوشیدن اسپرسو میتوانید سلامت روان خود را در دوران پیری تضمین کنید.
۹. بهبود عملکرد سیستم گوارش
اسپرسو میتواند سیستم گوارشی بدن انسان را هم تحریک کند. مصرف کافئین باعث میشود عضلات روده به کار بیفتند و به تبع آن، غذا را بهتر و آسانتر هضم خواهید کرد.
۱۰. حاوی کالری اندک
یکی از بهترین خواص قهوه اسپرسو این است که همراه با کالری بسیار اندک به دست شما میرسد. تقریبا تمام نوشیدنیهای بر پایه قهوه – به جز اسپرسو – از شیر یا شکر بهره میبرند و همین باعث میشود کالری بسیار بیشتری نسبت به اسپرسو داشته باشند. هرچه شیر و شکر بیشتری بریزید، کالری بالاتر میرود.
اسپرسو به این خاطر متفاوت است که حاوی هیچ شیری نیست و شکر هم به سلیقه خودتان بستگی دارد. هرچه شکر کمتری بخورید، کالری کمتری وارد بدن میشود و کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت خواهید بود. برای اینکه ذهنیتی بهتر به دست بیاورید باید گفت که هر ۳۰ میلیگرم اسپرسو تنها ۲ کالری دارد.
۱۱. تقویت حافظه بلندمدت
با مصرف اسپرسو در مقادیر معقول نهتنها به ذهن خود در نگهداری اطلاعات قبلی کمک خواهید کرد، بلکه باعث میشوید که آن اطلاعات را به خوبی به یاد بیاورد. در واقع کافئین میتواند اثری مثبت روی کارکردهای مغز بگذارد و وقتی قهوه روزانه خود را در فرم اسپرسو مینوشید، تمرکز بیشتری بر امور خواهید داشت و نکات را بهتر به یاد میآورید.
۱۲. کاهش خطر سکته قلبی
اسپرسو از شما در برابر بیماریهای قلبی هم محافظت میکند، چون چربی اضافه بدن را از بین میبرد و تغییراتی اساسی در فیزیولوژی عروق و جریان خون به وجود میآورد که فشار خون را بالا میبرند. وقتی رگها و عروق بدن شما تمیز میشوند، خطر بروز بیماریهای قلبی هم به شکل قابلتوجهی کاهش پیدا میکند.
از دیگر خواص قهوه اسپرسو میشود به کاهش احتمال شکلگیری لختههای خونی خطرناک اشاره کرد، چون این نوشیدنی سطح کلسترول بدن را هم پایین میآورد. این فرایند از آن جهت به نفع بدن شما است که کلسترول بالای خون احتمال سکته قلبی را افزایش میدهد.
۱۳. کمک به سلامت دهان و دندان
پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که مصرف متوسط اسپرسو حتی میتواند برای سلامت دندانها هم مفید باشد. اسپرسو خواص آنتیباکتریال دارد و نهتنها «باکتریهای بد» موجود در دهان را کنترل میکند، بلکه لایههای شکلگرفته روی دندانها را هم از بین میبرد. از طرف دیگر با نوشیدن اسپرسو از تجمع باکتریها روی دندانها جلوگیری میشود. تمام اینها بدان معناست که دندانهایی تمیزتر خواهید داشت و با سهولت بیشتری میتوانید آنها را مسواک بزنید.
معایب قهوه اسپرسو چیست؟
حالا که خوبیهایش را گفتیم، بد نیست که برخی از مضرات قهوه اسپرسو را هم مرور کنیم. پیش از هر چیز، نوشیدن اسپرسو میتواند کلسترول LDL (یا کلسترول بد خون) را بالا ببرد و این به خاطر وجود دو ماده به نامهای کفستول و کاویل است. البته این افزایش کلسترول آنقدرها زیاد نیست، اما افرادی که از پیش کلسترول بالا دارند باید یا مصرف اسپرسو را به کل متوقف کنند یا از میزان آن بکاهند.
از طرف دیگر اگرچه خود اسپرسو کالری کمی دارد و حاوی هیچگونه چربی یا شکر نیست، بسیاری از نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو مانند لاته، کافه اوله و کاپوچینو همراه با شیر پرچرب و حتی خامه تهیه میشوند و چربی زیادی را وارد نوشیدنی صبحگاهی شما میکنند.
جمعبندی و پاسخ به سوالات رایج
همانطور که با مطالعه این مقاله قطعا متوجه شدهاید، قهوه اسپرسو مزایای گوناگونی به همراه میآورد که هم بر ذهن و هم بر بدن اثر میگذارند. از جمله خواص کوتاهمدت اسپرسو میشود به کارکرد بهتر ذهن، بهبود عملکرد فیزیکی و خلق بالا اشاره کرد. خواص بلندمدت آن هم از شما در برابر مشکلات مختلف سلامتی مانند آلزایمر، زوال عقل و بیماری پارکینسون محافظت خواهند کرد. حالا که میدانیم مهمترین خواص قهوه اسپرسو چیست کار را با پاسخ به چند سوال رایج به پایان میرسانیم.
آیا مصرف روزانه اسپرسو ایرادی دارد؟
با مصرف یک لیوان قهوه یا شات اسپرسو در روز میتوانید تناسب خود را حفظ کنید، سطح انرژی بدن را بالا ببرید و حتی کارکردهای ذهنی را بهبود دهید. اما زیادهروی در مصرف این نوشیدنیها باعث میشود اضطراب بیشتر و بیخوابی را تجربه کنید.
آیا اسپرسو برای پوست خوب است؟
اسپرسو خواص ضد التهاب دارد و میتواند پوست تحریکشده را تسکین دهد و از قرمزی آن بکاهد. این نوشیدنی به صورت خاص برای افرادی سودمند است که پوست حساس دارند یا از ناهنجاریهای پوستی مانند اگزما رنج میبرند.
آیا اسپرسو به کاهش اضطراب کمک میکند؟
اگرچه مصرف کافئین مستقیما شما را دچار اضطراب نمیکند، اما میتواند شکلی وخیمتر به علائم اضطراب بدهد. بنابراین اسپرسو نهتنها به کاهش اضطراب کمکی نمیکند، بلکه میتواند احتمال بروز حملات پانیک را هم در افراد مستعد بالا ببرد.