باستانشناسان یک سنگ یادبود تزیینشده جدید (stela) را در یک مجتمع گورستانی متعلق به 3000سال قبل در لاس کاپلانیاس در اسپانیا پیدا کردهاند. گمان میرود که این سنگ یادبود به اواخر دوران پیشاتاریخ در ایبریا تعلق دارد و برای یادبود و گرامیداشت شخصیتی مهم ساخته شده است.
این سنگ جدید یک شخصیت انسانی را به همراه سربند، گردنبند و دو شمشیر نشان میدهد. جزییات صورت، دستها و پاهای این شخصیت کاملا مشخص است.
سنگ یادبود یا استلا یک تخت سنگ یا اسلب حکاکیشده یا یک ستون سنگی بوده که با هدف بزرگداشت اشخاص تهیه میشده است. روی سطح این سنگ اغلب متن، تزیینات یا هر دو حکاکی میشده است.
این سومین سنگ یادبود تزیینشده در این محوطه اما دومین سنگ یادبودی است که در بافت پیدا شده است. نخستین سنگ یادبود، استلای جنگجو بود که در سال گذشته پیدا شد.
استلاهای جنگجو، سنگهای یادبود با تصاویری از جنگجویان هستند که با متعلقات آنها از جمله شمشیر، سپر، نیزه واقلام شخصی از جمله ارابه و سگ و غیره تزیین شده است.
در حال حاضر 150 سنگ یادبود در سراسر ایبریا وجود دارد. عقیده بر آن است که این یادبودها برای ادای احترام به شخصیتهای نخبه جامعه ساخته میشدند. این سنگها درواقع واسطی برای به یادآوردن درگذشتگان یک جامعه محسوب میشدند.
سنگهای یادبود جنگجویان معمولا در هنگام کار کشاورزی پیدا میشوند و اطلاعات خیلی کمی درباره بافتار باستانشناسی آنها وجود دارد.