وضعیت نظام بانکی ایران یکی از ابرچالشهای اقتصاد کشور به شمار میرود و نابسامانی این بخش، نقش پررنگی را در وضعیت اقتصادی کنونی کشور ایفا کرده است. در این میان، زیان انباشته شدید تعدادی از بانکها، یکی از مهمترین معضلات شبکه بانکی کشور است؛ به طوری که بررسی آخرین صورتهای مالی بانکهای دولتی و خصوصی حاکی از آن است که 12 بانک کشور، در پایان سال 1401 در مجموع زیان انباشته سنگین 336 هزار میلیارد تومانی را رقم زدهاند. این در حالی است که همچنان آماری رسمی از وضعیت بانک سپه که یکی از زیاندهترین بانکهای دولتی کشور به شمار میرود، در دسترس نیست و اطلاعات این بانک در این آمار محاسبه نشده است.
به علاوه، آمارها نشان میدهند که دیگر بانکهای دولتی نیز وضعیت قابل قبولی ندارند و پنج بانک دولتی دیگر دارای زیان انباشتههای سنگین هستند.
12 بانک زیان انباشته دارند
بررسی صورتهای مالی منتهی به پایان اسفند ماه سال 1401 بانکهای کشور حاکی از آن است که از میان 27 بانک و موسسه اعتباری مورد بررسی، 12 مورد از آنها دارای زیان انباشته هستند و حجم این زیان به حدی بالاست که خالص سود و زیان شبکه بانکی کشور را به منفی 200 هزار میلیارد تومان رسانده است.
البته باید این نکته را متذکر شد که آخرین صورتهای مالی منتشر شده در سامانه کدال برای بانکهای غیربورسی یعنی ملی، کشاورزی، مسکن، توسعه صادرات، توسعه تعاون و صنعت و معدن، مربوط به 6 ماهه نخست سال 1401 است و از همان آمار در محاسبات استفاده شده است. به علاوه، آخرین آمار بانک رسالت نیز مربوط به 9 ماهه 1401 بوده است.
کدام بانک بیشترین زیان انباشته را دارد؟
بانک آینده با ثبت رقم 114 هزار و 216 میلیارد تومانی، بیشترین زیان انباشته را در شبکه بانکی کشور به خود اختصاص داده است. این بانک در سالهای اخیر نیز همواره یکی از زیاندهترین بانکهای کشور بوده و زیان انباشته این بانک در سال 1401 با افزایش 34 درصدی همراه شده است.
بانک ملی ایران که لقب بزرگترین بانک دولتی کشور را یدک میکشد نیز با ثبت زیان انباشته 76 هزار و 876 میلیارد تومانی، پس از بانک آینده در این فهرست قرار گرفته است. بانک سرمایه نیز با زیان انباشته 48 هزار و 495 میلیارد تومانی، سومین بانک با بیشترین زیان انباشته در ایران است.
بانک ملت و سود انباشته 55 همتی
از سوی دیگر اما بررسیها نشان میدهند 15 بانک و موسسه اعتباری توانستهاند در پایان سال 1401 سود انباشته ثبت کنند که بانک ملت با رقم زدن سود انباشته 55 هزار و 213 میلیارد تومانی، در این زمینه پیشتاز است. بانکهای رفاه کارگران و پاسارگاد نیز با سودهای انباشته 26 هزار میلیارد تومانی و 17 هزار و 320 هزار میلیارد تومانی در ردههای بعدی قرار دارند.
زیاندهها، زیاندهتر شدند!
مقایسه وضعیت سود و زیان انباشته بانکها در سال 1401 با سال 1400 نشان میدهد که وضعیت اغلب بانکهای سودده، بهتر شده اما زیان انباشته بانکهای زیانده افزایش یافته است.
طبق این آمار، بانک ملت که بیشترین سود انباشته را داشت، بیشترین رشد در سود انباشته را نیز با مبلغ 29.5 هزار میلیارد تومان به نام خود ثبت کرده است و بانک رفاه کارگران نیز با رشد 16.3 هزار میلیارد تومانی در رده بعدی قرار دارد. اما بررسی درصد رشد سود انباشته بانکها در سال 1401 حاکی از آن است که سود انباشته بانک گردشگری در سال 1401 با افزایش 876 درصدی مواجه شده و تقریبا 10 برابر شده است.
از طرف دیگر اما بانک آینده، زیاندهترین بانک ایران در سال 1401 بوده و زیان انباشته بانک در پایان سال گذشته با افزایش 29 هزار میلیارد تومانی همراه شده است. بانکهای ایران زمین و سرمایه نیز در ردههای بعدی بیشترین افزایش زیان انباشته قرار دارند.